بریل آموزی برای نو آموزان

بریل آموزی بصورت ریشه ای در پایه آمادگی 1و2 آموزش داده می شود، بدین صورت که ابتدا دانش آموز با مفاهیمی چون بالا، پایین، وسط، چپ، راست و... آشنا می شود در ادامه برای اینکه نقاط را به او آموزش دهند از شماره نقاط بطور مستقیم استفاده نمی کنند. و برای این منظور از عباراتی مانند: راست بالا، راست وسط،راست پایین و همچنین چپ بالا، چپ وسط و چپ پایین استفاده می کنیم. یعنی برای اینکه به نوآموز بیاموزیم که نقطه 1 به هنگام نوشتن در یک سلول از نقاط سمت راست سلول و بالاترین نقطه می شود و یا برای آموختن نقطه 2 قسمت راست می گوییم از نقاط سمت راست نقطه وسطی همان نقطه 2 است و نیز برای نقطه 3 می گوییم از نقاط سمت راست نقطه پایینی نقطه 3 می باشد و برای نقاط 4،5،6 نیز به همین ترتیب.از وسیله زیر برای آموزش مکان نقاط استفاده می شود:

معمولا اول بریل نویسی آموزش داده می شود و سپس بریل خوانی.

آموزش خواندن به نوآموزان حکایت دیگری دارد و لازمه این کار پس از آشنایی با نقاط تقویت حس لامسه است که برای این کار نیز ابتدا از کارت لامسه استفاد می شود. کارت لامسه هم بدین شکل است که تعدادی کارت از جنس های مختلف(پولیش ،اسفنج ، گونی ، پارچه ،سنباده و...) با نرمی و زبری مختلف در کنار هم قرار داده می شود و از نوآموز می خواهیم بگوید کدام نرم تر و کدام زبر تر است. گاهی نیز از نو آموز می خواهیم کارت هایی با نرمی و زبری یکسان را کنار یکدیگر قرار دهند.در کنار کارت لامسه از مهره های نخ کردنی و سایر وسایلی که به دقت سر انگشتان نیاز دارد  بهره می گیریم تا سر انگشتان نوآموز به قدر کافی تحریک شود. برای مرحله ی پایانی نیز از ظرف حبوبات و غلات برای تقویت و حساس نمودن لامسه، استفاده می کنیم که ابتدا می خواهیم که دانه های درشت مثل لوبیا و نخود را جدا کند و به تدریج اندازه دانه های مورد نظر را ریز تر می کنیم مثلا از نوآموز می خواهیم دانه های گندم یا برنج را جدا کند در این مرحله دانش آموز می تواند موقعیت و تعداد نقاط  را از هم تشخیص دهد و بریل خوانی را شروع کند.(البته نباید استثنائات را نیز نادیده گرفت زیرا دانش آموزانی هستند که مطابق سلسله مراتب عمل نمی کنند و با سرعت بیشتری این فرایند را طی می کنند اما و برخی دیگر بسیار طول می کشد تا این روند را طی کنند و حتی بعضی از کودکان بدلیل اختلالات جسمانیشان هیچ وقت بریل یاد نمی گیرند که این دسته بسیار نادرند)

برای بریل آموزی وسایل متعددی وجود دارند که شامل:جعبه نقاط، جورچین بریل، تخته بریل و چند وسیله دیگر که برای شناساندن نقاط و خواندن و نوشتن به بکار می روند.بعنوان مثال از تخته بریل هم برای نوشتن و هم خواندن استفاده می شود.

بعد از تخته بریل از جعبه نقاط برای خواند استفاده می شود چون اندازه پرچ ها کوچکتر و نزدیکتر به خط واقعی می شوند.

نکته: پس از استفاده از جعبه نقاط از تلق برای بریل خوانی استفاده می کنیم. به این دلیل که نوآموز، اوایل کار بسیار زیاد حرف بریل را لمس می کند البته همزمان نقاط را نیز فشار می دهد این کار باعث می شود که نقاط پاک شوند به همین خاطر قبل از کاغذ از تلق استفاده می کنیم. پس از اینکه روی تلق توانست به راحتی بخواند بریل خوانی را روی کاغذ ادامه می دهیم.

از جورچین هم برای یاد آوری و حفظ کردن نقاط بریل بهره می گیریم به عبارت دیگر جورچین هم بازی است و هم آموزش.

در زیر تصویر برخی از وسایل مربوط به بریل آموزی ارائه شده است( البته نمونه خارجی):

اما بریل آموزی دانش آموزانی که در سن بالاتر نابینا می شوند و یا بزرگسالانی که به دلیل سانحه و یا دلایل دیگری نابینا می شوند فرق می کند. در سنین بالاتر چون فرد نابینا مفاهیم عدد و چپ و راست و... را می داند سرعت آموزش افزایش می یابد اما نکته اینجاست که حساسیت سر انگشتان آنها به اندازه کودکان نیست. بهترین کار برای این افراد این است که از آنها بخواهیم از آن قسمت از انگشت استفاده کنند که معمولا زیر قسمت اضافی ناخن (قسمتی از ناخن که آنرا با ناخن گیر می چینیم) قرار می گیرد چون این قسمت از انگشت کماکان لطافت و حساسیت خود را دارد.